– Urząd nie znał numeru telefonu ani adresu mailowego firmy – stwierdził, że nie może się z nią skontaktować, więc wykreślił ją z rejestru podatników VAT. Zawiadomienie o wykreśleniu wysłał jednak… pocztą, na adres siedziby, który miał w dokumentach. Sprawą musiał się w końcu zająć sąd administracyjny. Zdaniem ekspertów, zachowanie urzędu było kuriozalne.
KOMENTARZ EKSPERTA GWW, Angelika Dahms, LLM, specjalista ds. podatku VAT
– Prezentowany wyrok jest doskonałym przykładem kuriozalnych sytuacji, w jakich dochodzi niekiedy do wykreślenia podatników z rejestru VAT. Niepodjęcie przez organ próby kontaktu metodą najbardziej tradycyjną i intuicyjną czyli drogą pocztową oraz argumentacja dotycząca bezskuteczności poszukiwań kontaktu mailowego lub telefonicznego może oprócz uśmiechu na twarzy rodzić poważne obawy po stronie podatników. Skoro bowiem, jak wskazano w stanie faktycznym, organ nawiązał ostatecznie kontakt z podatnikiem wysyłając na jego adres zawiadomienie o wykreśleniu z rejestru VAT to oznacza, że na etapie poprzedzającym wykreślenie miał możliwość skutecznej weryfikacji czy istnieje podstawa do dokonania wykreślenia. Zatem zupełnie nieuprawnionym jest twierdzenie organu, ze skoro analizy ogólnodostępnych baz danych czy też Internetu nie doprowadziły do ustalenia numeru telefonu czy adresu e-mail to nie było możliwe nawiązanie kontaktu z podatnikiem w celu przekazanie informacji o konieczności złożenia wyjaśnień, na które wskazuje się w art. 96 ust. 9e ustawy o VAT. Oczywiście spór o właściwą formę rozstrzygnięcia, przy zastosowaniu której powinno nastąpić wykreślenie podatnika na podstawie art. 96 ust. 9 i 9a ustawy o VAT nadal zbiera swoje żniwo. W przedmiotowej sprawie sąd wskazał, że obowiązek poprzedzenia czynności wykreślenia przeprowadzonym postępowaniem podatkowym i dokonania jej w decyzji nie wynika z przepisów ustawy o VAT i nie jest też kształtowany w innych przepisach prawa podatkowego. Dlatego, wspomniana aktywność administracji podatkowej polegająca na wykreśleniu podatnika powinna być według sądu klasyfikowana jako czynność techniczna. Jednak linia orzecznicza w tym zakresie nie jest jednolita. W podobnych okolicznościach zapadł wyrok WSA w Warszawie z 4 lipca 2018 r. (sygn. IIISA/Wa 3481/17), w którym jednak stwierdzono, że wykreślenie podatnika nie jest czynnością materialno-techniczną i powinno nastąpić w formie decyzji. Niezależnie od zakwalifikowania czynności organu należy uznać, że przede wszystkim powinien on podjąć działania zmierzające do ustalenia czy podmiot faktycznie prowadzi działalność gospodarczą. Pomimo iż o statusie podmiotu jako podatniku VAT nie świadczy fakt bycia zarejestrowanym, to bezsprzecznie wykreślenie z rejestru może przysporzyć licznych problemów zarówno samemu zainteresowanemu jak i jego kontrahentom. Przede wszystkim należy pamiętać jaki cel przyświecał twórcom regulacji zawartych w art. 96 ustawy o VAT – przede wszystkim chodziło o zwiększenie bezpieczeństwa transakcji poprzez ograniczenie możliwości wyłudzania podatku przez podmioty nieuczciwe. Zauważalna praktyką szczególnie dla podmiotów zagranicznych zarejestrowanych w Polsce jedynie do celów VAT i korzystających z przedstawicielstwa podatkowego jest regularne składanie oświadczeń o specyfice prowadzonej działalności oraz jednocześnie prośby o niewykreślanie z rejestru podatników VAT i VAT-UE. Takie prewencyjne czynności mają chronić tych podatników przed sytuacją, w której składanie deklaracji zerowych czy takich, w których nie wykazano sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia, może zostać uznana w kontekście art. 96 ust 9a pkt 3 ustawy o VAT za podstawę do wykreślenia. Należy jednak pamiętać, że przepis art. 96 ust. 9e ustawy o VAT nie jest przepisem nakładającym na podatników obowiązek regularnego informowania organu o braku konieczności wykreślenia. Zatem to na organie, także w kontekście honorowania praw podatnika jako strony stosunku podatkowo-prawnego , ciąży obowiązek podjęcia działań w celu wyjaśnienia, czy w okolicznościach danej sprawy nie istnieje przesłanka zastosowania art. 96 ust.9e ustawy o VAT.
Artykuł został opublikowany na portslu Prawo.pl dnia 22.08.2019 r.
https://www.prawo.pl/podatki/automatyczne-wykreslenia-z-rejestru-vat-proby-kontaktu-z,461149.html
