Biała lista podatników VAT to mechanizm wprowadzony przez Ministerstwo Finansów ustawą z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw w ramach kontynuacji polityki uszczelniania systemu fiskalnego i ograniczenia ryzyka udziału przedsiębiorców w oszustwach podatkowych. Od 1 stycznia 2020 roku korzystanie z białej listy podatników VAT będzie obowiązkiem firm, a za jego nieprzestrzeganie przewidziane zostały sankcje.
Biała lista podatników VAT uregulowana została w art. 96b ustawy o VAT, zgodnie z którym Szef Krajowej Administracji Skarbowej w postaci elektronicznej prowadzi wykaz podmiotów:
- w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT,
- zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.
Wykaz zawiera szereg danych o czynnych podatnikach VAT (m. in. firma, numer NIP, status podatnika – „podatnik VAT czynny” albo „podatnik VAT zwolniony”) przy czym najistotniejszą informacją dla przedsiębiorców jest numer rachunku bankowego firmy lub imiennego rachunku w SKOK.
W praktyce zatem biała lista podatników VAT zawiera wykaz czynnych podatników VAT z danymi o historii podatnika i informacją, czy w ciągu ostatnich 5 lat był on wykreślony i przywrócony do wykazu.
Przepisy przewidują sankcje dla podatników, którzy dokonają kontrahentowi zapłaty przekraczającej 15.000 zł na rachunek inny niż ten widniejący na białej liście podatników VAT w dniu przelewu – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.
Przedsiębiorca, który dokona takiego przelewu, nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodu (zarówno w PIT jak i w CIT) tej części płatności, w jakiej została ona dokonana na rachunek bankowy spoza białej listy podatników VAT. Dodatkowo przedsiębiorca dokonujący takiej zapłaty ponosić będzie solidarną odpowiedzialność ze sprzedawcą za podatek VAT – jeśli ten nie zostanie zapłacony przez sprzedawcę.
Dla firm kluczowa będzie zatem weryfikacja czy na dzień dokonywania przelewu, rachunek kontrahenta figuruje na białej liście podatników VAT.
Przy czym przepisy przewidują możliwość uniknięcia sankcji. Jeżeli podatnik dokonujący zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów na białej liście podatników VAT powiadomi o fakcie takiego przelewu naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury – w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.
