Miesiąc: październik 2015

W ubiegłorocznym wyroku NSA stwierdził, że ten, kto nie trudni się zawodowo transakcjami na instrumentach pochodnych (szerzej transakcjami finansowymi), jest jedynie usługobiorcą i sam nie świadczy żadnej usługi na rzecz banku. W wyroku z 28 października br. NSA doszedł do przeciwnych wniosków i uznał, że nawet nieprofesjonalista jest w tym zakresie podatnikiem VAT, bo kontrakt, który zawiera z bankiem, jest transakcją wzajemną (I FSK 1217/14). Zdzisław Modzelewski komentuje ten kontrowersyjny wyrok, który może oznaczać dla firm konieczność zweryfikowania rozliczeń za pięć lat wstecz. 

Zdzisław Modzelewski, doradca podatkowy, wspólnik GWW Tax

„Opcje nie są sensem działalności spółki” – komentarz do tekstu redakcyjnego

Sam fakt, że spółka stanie się z tego tytułu podatnikiem, nie powinien mieć dla niej żadnych istotnych konsekwencji w zakresie VAT. Taka usługa jest zwolniona z VAT i spółka nie ma nawet obowiązku wystawienia faktury z tego tytułu. Problemem technicznym może być ustalenie podstawy opodatkowania dla takich czynności zwolnionych – czy wyliczać ją dla każdej opcji, czy dla wszystkich opcji za dany okres. Krajowe przepisy tego nie regulują, ale skłaniałbym się do wariantu wyliczania „wartości sprzedaży zwolnionej” dla wszystkich opcji (ich wynik) za dany okres (miesiąc).

Inną kwestią jest wpływ takich transakcji na współczynnik odliczania VAT, o którym mowa w art. 90 ustawy o VAT. Nie powinny one co do zasady być uwzględniane we współczynniku, a więc nie powinny mieć znaczenia dla odliczanego podatku naliczonego. Stanowią bowiem swoiste zabezpieczenie spółki (jej wpływów lub wydatków w walucie), nawet jeśli są wykonywane w znacznych wartościach, częstotliwe lub przy znacznym zaangażowaniu środków spółki. Sporadyczność, do której nawiązywały przepisy obowiązujące przed 2011 r., powinna być rozumiana jako transakcje wykonywane niejako przy okazji działalności danej spółki. Sporadyczność nie oznacza bowiem incydentalności, przypadkowości lub braku planowania. Chodzi o transakcje, które są dodatkiem do działalności gospodarczej, a nie jej sensem. I takim dodatkiem były one w tej sprawie.

Do przyszłej spółki z o.o. wspólnicy mogą wnieść wkład również w formie niepieniężnej. Jednak zdarza się, że nie zostaje on w całości przekazany. Dr Marcin Borkowski wyjaśnia, jak spółka może wyegzekwować całość.

PROBLEM

Spółka z o.o., której udziałowcami są osoby fizyczne, została postawiona w stan likwidacji w 2014 r. Osiągnięty zysk za 2013 r. został przeksięgowany na konto kapitału podstawowego. Z tego tytułu w 2014 r. odprowadzono podatek zgodnie z deklaracją PIT-8AR. Czy obecnie, dzieląc majątek spółki (podział tylko kwoty kapitału podstawowego i środków pieniężnych na koncie firmowym), firma powinna opodatkować różnicę między wartością kapitału podstawowego i wpłatą pierwotnego kapitału? Czy powinna od kwoty kapitału podstawowego odjąć również wcześniej opodatkowany przeksięgowany na kapitał podstawowy zysk za 2013 r.? Kwota wpłaty na kapitał podstawowy przy zakładaniu spółki wyniosła 5000 zł. Kwota zysku za 2013 r.: 30 000 zł. Obecna kwota kapitału podstawowego do podziału: 35 000 zł. Kwota do opodatkowania wyniesie 35 000 zł czy 0 zł?

RADA

Ze względu na fakt, że w przedstawionym stanie faktycznym koszt nabycia udziałów wyniósł 35 000 zł (jest to wartość, jaką udziałowiec wpłacił tytułem nabycia udziałów), wypłata kapitału podstawowego (zakładowego) w związku z likwidacją spółki z o.o. nie spowoduje powstania przychodu (dochodu) u udziałowców. Należy jednak mieć na uwadze, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych będzie podlegała różnica między wartością majątku otrzymanego w wyniku likwidacji (np. środkami z konta) a wydatkami poniesionymi na nabycie udziałów.

Pełna treść publikacji do pobrania w formacie pdf.

Zasada ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości spadku nie będzie jednak miała zastosowania do członków rodziny zmarłego, którzy współdziałali z podatnikiem w prowadzeniu działalności gospodarczej. – Od nich fiskus wciąż będzie mógł domagać się spłaty zaległości w pełnej wysokości – komentarz Tomasza Krzywańskiego w artykule Spadkobiercy długów mogą liczyć na ulgę.

Pełna treść artykułu Patrycji Dudek pod linkiem.

 

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zasadą jest, iż opodatkowaniu nie podlegają czynności, które zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług podlegają zwolnieniu z VAT. W praktyce stosowanie tej zasady budzi wątpliwości, zwłaszcza w przypadku umów pożyczek pisze Artur Cmoch.

FELIETON:

Artur Cmoch, doradca podatkowy, wspólnik zarządzający GWW Tax

Kiedy pożyczka nie podlega opodatkowaniu PCC

Organy podatkowe często prezentują stanowisko, zgodnie z którym jednorazowe udzielenie pożyczki pozostaje całkowicie poza przepisami ustawy o VAT. W tym kontekście należy pamiętać, iż aby dana czynność podlegała przepisom z zakresu VAT musi być wykonana przez podatnika. Zawarto ją w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT i wynika z niej, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Tu pojawia się pojęcie „działalność gospodarcza”. Za działalność gospodarczą uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, a także działalność osób wykonujących wolne zawody (art.15 ust. 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r.). Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ani przepisy ustawy o VAT, ani też regulacje dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej nie przewidują w kwestii opodatkowania VAT żadnego wyjątku dla działalności okazjonalnej wykonywanej przez podatników VAT, chyba że należy ona do sfery prywatnej lub jest prowadzona w ramach zarządzania prywatnym majątkiem. Dlaczego? Takie wykluczenie z opodatkowania podatkiem VAT działalności jednorazowej (lub okazjonalnej) prowadzonej przez podatnika VAT stanowiłoby bowiem zagrożenie dla systemu VAT i staniałoby o naruszeniu zasady powszechności opodatkowania, neutralności i równego traktowania transakcji gospodarczych, zgodnie z którymi wszyscy podatnicy podlegają podatkowi VAT w ten sam sposób w przypadku tej samej działalności.

Co więcej, prawidłowość prezentowanego tu rozumienia pojęcia „działalność gospodarcza” w kontekście przepisów o VAT potwierdzają zmiany wprowadzone przez ustawodawcę ustawą z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2013 poz. 1027 ze zm.). Nowelą tą dokonano zmiany brzmienia art. 15 ust. 2 ustawy o VAT (z mocą obowiązującą od 1 kwietnia 2013 r.) usuwając z przepisu wyrażenie „również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy”. Zmiana ta została wprowadzona w celu dostosowania przepisów ustawy o VAT do przepisów dyrektywy VAT oraz wniosków wynikających z orzeczenia TSUE w sprawie C-180/10 i C-181/10, co ustawodawca wyjaśnił w uzasadnieniu do projektu ustawy (druk sejmowy nr 805). Należy podkreślić, że zmiana ta – na co jednoznacznie wskazuje treść uzasadnienia – nie skutkowała wyłączeniem z sytemu VAT czynności o charakterze gospodarczym podejmowanych, nawet jednorazowo, przez podmioty posiadające już status podatników VAT, lecz przeciwnie, celem było rozszerzenie stosowania przepisów także w odniesieniu do jednorazowych czynności.

Oznacza to, że nawet jednorazowa pożyczka udzielona przez czynnego podatnika VAT podlega zwolnieniu z VAT jako usługa finansowa i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

 

 

Jeśli organy nie są w stanie w ciągu 2 lat zweryfikować zasadności zwrotu VAT, to już dawno powinny były albo go zwrócić, albo ostatecznie odmówić zwrotu, co dałoby podatnikowi szanse dochodzenia  swoich racji przed sądami. Utrzymywanie w takim „podatkowym klinczu” jest niedopuszczalne, szkodliwe dla przedsiębiorczości, jak też poziomu zaufania do instytucji państwowych – uważa Zdzisław Modzelewski.

Zdzisław Modzelewski, doradca podatkowy, wspólnik GWW Tax

„Brak etosu skarbowca” – komentarz do tekstu redakcyjnego

Opisany przypadek jaskrawo pokazuje, że w Polsce uczciwi podatnicy pozbawieni są całkowicie ochrony. Jeśli organy nie są w stanie w ciągu 2 lat zweryfikować zasadności zwrotu VAT, to już dawno powinny były albo go zwrócić, albo ostatecznie odmówić zwrotu, co dałoby podatnikowi szanse dochodzenia swoich racji przed sądami. Utrzymywanie w takim „podatkowym klinczu” jest niedopuszczalne, szkodliwe dla przedsiębiorczości, jak też poziomu zaufania do instytucji państwowych.

Opisana sprawa unaocznia poważną przypadłość polskiego fiskusa – nie pomaga on i nie chroni uczciwych podatników, tylko szuka pieniędzy tak, jakby to był nadrzędny cel jego działania. Dla fiskusa nie ma bowiem znaczenia, kto poniesie faktyczny koszt podatku: czy oszust, czy uczciwy podatnik, który kupił coś od takiego oszusta (czasami nawet niekoniecznie bezpośrednio). Urzędy skarbowe i kontroli skarbowej mają wręcz przyzwolenie na to, aby skontrolować uczciwego przedsiębiorcę i to od niego zażądać „wyłudzonego VAT” zamiast ścigać faktycznego oszusta. I choć przepisy krajowe powinny chronić uczciwego podatnika, to pozostaje on bezradny, gdyż zarówno aparat skarbowy jak i sądy administracyjne przy sprawach dot. „karuzeli VAT” lub „wyłudzenia VAT” przymykają oczy na przepisy realizując cel fiskalny. Efekt: kontrola uczciwego podatnika od którego łatwo wyegzekwować środki, gdyż nie zlikwiduje on swojej działalności po kilku miesiącach, nie „zatrudnia” słupów i można go szybko znaleźć.

Fiskus najpewniej nie ma pomysłu na walkę z oszustami i wyłudzaczami VAT. Zatem stosuje rozwiązania, które wyglądają dobrze w statystykach, ale za to nie budzą zaufania do organów podatkowych. Zapomina się, że to jest jedna z podstawowych zasad działania tych organów.

Firma udostępniająca pracownikom służbowe auto nie musi ewidencjonować paliwa – uważa resort finansów. Innego zdania jest podległa mu izba skarbowa. Zdzisław Modzelewski, wspólnik GWW Tax wyjaśnia kto i dlaczego ma rację, i zaleca, by pracodawcy ostrożnie podchodzili do tego typu rozliczeń z pracownikami.

Wiele osób jest ponownie powołanych do pełnienia funkcji członka zarządu spółki z o.o. Dr Marcin Borkowski wyjaśnia, kiedy upływa ich kadencja – czyli czas, w którym pełnią funkcję w składzie zarządu – w przypadku gdy w umowie spółki nie określono tego okresu.