Kiedy opodatkować zysk w przypadku przekształcenia

Z przepisów ustaw regulujących podatki dochodowe wynika, że w momencie przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową opodatkowaniu podlegają zyski z lat ubiegłych zgromadzone na kapitale zapasowym. Przepisy nie dają jednak odpowiedzi na pytanie, czy opodatkowaniu podlegają także zyski bieżące. – felieton Artura Cmocha, wspólnika zarządzającego praktyką podatkową GWW.

FELIETON:

Artur Cmoch, doradca podatkowy, wspólnik zarządzający GWW Tax

Kiedy opodatkować zysk w przypadku przekształcenia

Z przepisów ustaw regulujących podatki dochodowe wynika, iż w momencie przekształcenia spółki kapitałowej w osobową opodatkowaniu podlegają zyski z lat ubiegłych, zgromadzone na kapitale zapasowym. Przepisy nie dają jednakże odpowiedzi na pytanie, czy opodatkowaniu podlegają także zyski bieżące.

Zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości w przypadku zmiany formy prawnej (przekształcenia spółki) istnieje obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych, na dzień poprzedzający przekształcenie. Skutkiem zamknięcia ksiąg na dzień poprzedzający przekształcenie jest koniec roku podatkowego przekształcanej spółki (jeśli spółką przekształcaną jest spółka kapitałowa) i obowiązek złożenia deklaracji. W związku z powyższym pojawia się pytanie o skutki podatkowe przekształcenia, jakie mogą ewentualnie zaistnieć po stronie wspólników spółki przekształcanej w sytuacji, gdy w trakcie danego roku obrotowego (do dnia poprzedzającego przekształcenie) spółka przekształcana wypracowała zysk. Przede wszystkim postawić należy pytanie, czy wypracowany we wskazanym okresie zysk należy kwalifikować jako niepodzielony zysk w rozumieniu art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Możliwe są dwa podejścia. Zgodnie z jednym stanowiskiem sprawozdanie sporządzane na dzień poprzedzający przekształcenie jest sprawozdaniem rocznym, a więc sprawozdaniem podlegającym zatwierdzeniu i sprawozdaniem, na podstawie którego określony zysk podlega podziałowi pomiędzy wspólników.

Zgodnie z drugim stanowiskiem (które w ocenie autora jest prawidłowe), sprawozdanie sporządzane na dzień poprzedzający przekształcenie nie stanowi sprawozdania rocznego. W takim przypadku wynikający z takiego sprawozdania zysk nie jest zyskiem podlegającym podziałowi. Zyskiem podlegającym podziałowi jest dopiero zysk wynikający ze sprawozdania sporządzonego na koniec okresu obrachunkowego, czyli najczęściej na dzień 31 grudnia. Ponieważ sprawozdanie sporządzane na dzień 31 grudnia będzie już sprawozdaniem spółki osobowej, wynikający z niego ewentualny zysk nie będzie zyskiem osoby prawnej, w związku z czym udział w tym zysku nie mógłby być kwalifikowany jako udział w zysku osoby prawnej, o którym mowa art. 24 ust. 5 ustawy o PIT.

Podsumowując, w przypadku przyjęcia, iż sprawozdanie finansowe sporządzone na dzień poprzedzający przekształcenie nie jest sprawozdaniem rocznym, na dzień przekształcenia nie można mówić o niepodzielonym zysku za okres od dnia rozpoczęcia okresu obrachunkowego do dnia poprzedzającego przekształcenie w spółkę osobową. Jednocześnie należy wskazać, iż praktyka organów podatkowych jest w tym zakresie odmienna (przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 5 listopada 2011 r., nr IBPBII/2/415-1061/12/MM). Należy mieć nadzieję, iż przedmiotowa kwestia zostanie pozytywnie rozstrzygnięta dla podatników, w orzeczeniach sądów administracyjnych. Wskazane byłoby także, aby omawiany problem został wprost rozstrzygnięty w przepisach podatkowych.