Miesiąc: kwiecień 2017

Komentarz Magdaleny Verdun (wcześniej Szlembarskiej) – "Komentując orzeczenie rzeszowskiego WSA trzeba zacząć od tego, że 29 września 2015 r. zapadł przełomowy wyrok w sprawie C-276/14, w którym Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że gmina wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi jest jednym podatnikiem VAT. Gmina jest organem powołanym do wykonywania głównie zadań własnych, które nie podlegają VAT. Artykuł 15 ustawy o podatku od towarów i usług określa kto i w jakich okolicznościach jest podatnikiem tego podatku. Jednocześnie, w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT z grona podatników tego podatku zostały wyłączone organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące z tytułu wykonywania zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane. Jednak gminy często wykonują czynności, które są związane z ich działalnością zarobkową. Z przepisów wynika, że czynności wykonywane przez organy samorządowe podlegają VAT, gdy obejmują czynności inne niż mieszczące się w ramach ich zadań lub wykonują czynności mieszczące się w ramach ich zadań, ale robią to na podstawie umów cywilno-prawnych.

W związku z tym, czasem powstają wątpliwości kiedy daną czynność należy przyporządkować do zadań własnych gminy oraz – co istotne – czy dana czynność może podlegać wyłączeniu z opodatkowania VAT, czy w niektórych przypadkach zwolnieniu z opodatkowania.

W przedmiotowej sprawie sąd słusznie uznał, że wydawanie decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzje ustalające opłatę za pobyt w nim mieszczą się w czynnościach związanych z prowadzeniem domu pomocy społecznej i tym samym w zadaniach własnych gminy".

Pełny artykuł dostępny pod linkiem.

Niekiedy zwyczajne zgromadzenie wspólników spółki z o.o. przyjmuje uchwałę zatwierdzającą sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy mimo głosów sprzeciwu. Dr Marcin Borkowski wyjaśnia czy wspólnicy kwestionujący sprawozdanie mogą zaskarżyć taką uchwałę.

FELIETON | dr Marcin Borkowski, radca prawny, of counsel GWW

Uchwała sprzeczna z dobrymi obyczajami lub umową spółki z o.o. i godząca w jej interesy bądź mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona do sądu. W tym celu należy wytoczyć przeciwko spółce powództwo o uchylenie uchwały. Zanim jednak wspólnik zdecyduje się zaskarżyć uchwałę dotyczącą zatwierdzenia sprawozdania, powinien rozważyć, jakie konkretnie zarzuty mogą uzasadniać jej uchylenie. Zwrócono na to uwagę w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 13 sierpnia 2014 r. (sygn. akt I ACa 571/14). W sporze, który rozstrzygnął sąd, jeden ze wspólników twierdził, że uchwała w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego godzi w istotny sposób w interesy spółki. Utrwala bowiem stan niezgodny z rzeczywistością, a ponadto nie zawiera informacji wymaganych m.in. przez ustawę o rachunkowości.

Sąd apelacyjny jednak uznał, że podstawą uchylenia uchwały zgromadzenia wspólników zatwierdzającej sprawozdanie finansowe spółki nie może być zarzut odnoszący się do kompletności i rzetelności zamieszczonych w nim danych. Celem uchwały w przedmiocie zatwierdzenia sprawozdania rachunkowego jest sprawdzenie, czy kwestie finansowe spółki w roku obrotowym, którego dotyczy taki bilans, były prowadzone zgodnie z prawem. Ustawa o rachunkowości przewiduje określone wymogi formalne po to, żeby sprawozdanie rzetelnie i jasno przedstawiało sytuację majątkową spółki oraz jej wynik finansowy. Jednocześnie członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność za wadliwość danych umieszczonych w sprawozdaniu, jak również za ich nierzetelność czy niekompletność.

Z przepisów ustawy o rachunkowości wynika, że nakłada ona na zgromadzenie wspólników obowiązek zatwierdzenia sprawozdania. Natomiast zbadanie tego, czy zamieszczono w nim nieprawdziwe dane, nie należy już do kompetencji zgromadzenia wspólników.

Felieton ukazał się na łamach Dziennika Gazety Prawnej 25 kwietnia 2017 r. w cyklu Akademia Prawa Gospodarczego, tutaj link.
 

Fiskus i WSA w Bydgoszczy: gmina nie może odliczać całego VAT od zakupów związanych z inwestycją, jeśli – choćby w niewielkiej części – wykorzysta ją do innych celów niż działalność gospodarcza. Nie może też zastosować własnej kalkulacji proporcji odliczenia, odpowiadającej specyfice jej działalności. Negatywną dla samorządu interpretację organów podatkowych krytykuje Zdzisław Modzelewski.KOMENTARZ | Zdzisław Modzelewski, doradca podatkowy, wspólnik praktyki podatkowej GWW

Gminy wbrew dyrektywie tracą na VAT w wyniku podejścia prezentowanego przez organy podatkowe. Należy podkreślić, że samorządy nie mają obowiązku stosowania metody obliczania prewspółczynnika, wymienionej w rozporządzeniu MF, która często bezzasadnie ogranicza kwotę VAT do odliczenia. To sprzeczne z zasadą neutralności VAT. Krajowe przepisy pozwalają podatnikom przyjąć inną metodę odliczenia VAT, która bardziej odpowiada specyfice ich działalności. W omawianej sytuacji bardziej zasadna byłaby metoda proponowana przez gminę i źle się stało, że sąd jej nie uwzględnił. Mimo to warto, by gminy występowały o interpretacje i jeśli okażą się niekorzystne – zaskarżały je. 

Artykuł ukazał się wraz z komentarzem w Rzeczpospolitej z dnia 20 kwietnia 2017 r., link.

Małgorzata Militz analizuje znowelizowane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług odnoszące się do zwrotu VAT, obowiązujące od 1.01.2017 r., pod kątem ich zgodności z prawem unijnym. Pozornie nowa regulacja nie wydaje się być nadmiernie restrykcyjna, ale praktyka ich stosowania przez organy podatkowe (weryfikacja poprawności rozliczeń podatnika występującego o zwrot nadwyżki VAT) budzi wątpliwości w kontekście zasad VAT.

Analiza wprowadzonych 1.01.2017 r. zmian w zakresie zwrotów nadwyżki podatku naliczonego nad należnym lub nadwyżki podatku naliczonego (potocznie zwanych zwrotami VAT) skłania do postawienia pytań o zgodność tych regulacji z prawem unijnym. W pierwszej chwili można odnieść wrażenie, że krajowe regulacje w tym zakresie nie naruszają ani przepisów dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – dalej jako dyrektywa 2006/112, ani zasad systemu VAT. Jednak głębsza analiza skłania do wskazania zupełnie innych wniosków.

Artykuł ukazał się na łamach kwietniowego wydania miesięcznika Przegląd Podatkowy – Przegląd Podatkowy – Nr 4/2017

Jest pierwszy wyrok w sprawie rozliczeń blogerów. Sąd uznał, że wydatki na przedmioty codziennego użytku nie mają związku z planowaną sprzedażą reklam na stronie. Od zakupów nie można więc odliczać VAT. Zdzisław Modzelewski wskazuje, że stanowisko skarbówki i WSA jest zbyt rygorystyczne. Pomija specyfikę nowoczesnych modeli prowadzenia biznesu, gdzie związek między wydatkiem a sprzedażą bywa mniej czytelny.

KOMENTARZ | Zdzisław Modzelewski, doradca podatkowy, wspólnik praktyki podatkowej GWW

Stanowisko skarbówki i WSA jest zbyt rygorystyczne. Pomija specyfikę nowoczesnych modeli prowadzenia biznesu, gdzie związek między wydatkiem a sprzedażą bywa mniej czytelny. W co innego się bowiem inwestuje, a co innego sprzedaje. Tak jak w działalności blogerów, których przychód zależy od aktywności i kreatywności. Ponoszą różne wydatki, aby zainteresować czytelników i przyciągnąć reklamodawców. Nie przekładają się one bezpośrednio na sprzedaż, co nie oznacza, że nie mają związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a to daje już prawo do odliczenia VAT. Fiskus może weryfikować rozliczenie, ale nie z góry je kwestionować, szczególnie że przepisy o VAT przewidują opodatkowanie użycia towarów na cele prywatne.

Artykuł ukazał się wraz z komentarzem w Rzeczpospolitej z dnia 12 kwietnia 2017 r., link.
 

Sądy i organy kontroli skarbowej niezwykle rzadko przyznają, że podatnik dochował dobrej wiary i należytej staranności. A jednak się to zdarza. Jako przykład opisany został projekt, którym z sukcesem kierował dr Tomasz Burczyński.

KOMENTARZ | dr Tomasz Burczyński, radca prawny, wspólnik praktyki podatkowej GWW

Reprezentowanie podatnika w „sprawach złomowych” wymaga dużej inicjatywy dowodowej, niezależnie od rozkładu ciężaru dowodu. Konieczne jest aktywne poszukiwanie i prezentowanie dowodów potwierdzających racje podatnika, np. świadków, dokumentów, zdjęć, filmów. Ważna jest też przejrzysta synteza informacji pochodzących zwykle z odległych obszarów. Nierzadko decydujące będą wyliczenia, w rodzaju liczba klientów, handlowców, odległości, czas. Trzeba też podkreślać, że firma zachowuje wysokie standardy (np. posiada certyfikaty ISO) oraz dąży do wyeliminowania oszustów z rynku (np. przynależy do organizacji branżowych i uczestniczy w ich inicjatywach). Natomiast w tle pozostają wywody prawne oparte na bogatym orzecznictwie sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości. Dzieje się tak, ponieważ w tego rodzaju sprawach kluczowe znaczenie mają okoliczności dotyczące kwestionowanych kontrahentów i transakcji. Zatem decydują szczegóły odnoszące się do ludzi (pracowników, zarządzających, kontrahentów) i transakcji. Przykładowo: data wejścia w posiadanie złomu, płatności, podjęte środki ostrożności, wprowadzone procedury i standardy. Czasami konieczne jest także wykazanie, że podatnik nie miał możliwości ustalenia, iż jego kontrahenci uczestniczą w zorganizowanej grupie przestępczej.

STAN FAKTYCZNY
Spółka działa w branży złomowej od blisko trzydziestu lat, zarówno w kraju i zagranicą.
Organ kontroli skarbowej zakwestionował transakcje udokumentowane ponad 100 fakturami. Odmówił Spółce prawa do odliczenia podatku z faktur wystawionych przez kontrahentów oraz nakazał zapłatę podatku wynikającego z faktur sprzedażowych, gdyż uznał je za puste.
Oparł się przy tym głównie na dokumentach z postępowań przeprowadzonych w stosunku do kontrahentów Spółki lub osób nimi zarządzających. Uznał, że Spółka nie dochowała dobrej wiary i należytej staranności, gdyż (w szczególności) jej pracownicy oraz członkowie zarządu nie potrafili (po 6 latach) podać szczegółów dotyczących kwestionowanych transakcji.
Organ odwoławczy uchylił zaskarżoną decyzję i umorzył postępowanie podatkowe. W uzasadnieniu wskazał, że Spółka dochowała dobrej wiary i należytej staranności, powołując się m.in. na podjęte przez nią środki ostrożności: gromadzenie dokumentów rejestrowych, skalę działalności Spółki, wizytowanie niektórych kontrahentów oraz upływ czasu, który usprawiedliwia niemożność podania szczegółów.
 

Artykuł opisujący projekt wraz z komentarzem ukazał się w Dzienniku Gazecie Prawnej z dnia 11 kwietnia 2017 r., link.

Po  zaostrzeniu przepisów ustawy o VAT uczciwe firmy chcą jak najlepiej zabezpieczyć się przed ewentualnymi zarzutami o udział w wyłudzeniu podatku i brak należytej staranności w weryfikacji kontrahentów. Nie mają jednak pewności, czy ich metody sprawdzenia będą dla fiskusa wystarczające. Zdzisław Modzelewski podpowiada resortowi finansów proste rozwiązanie, które może zminimalizować ryzyko zarzutów, iż nabywca nie dochował należytej staranności w weryfikacji swoich kontrahentów.

KOMENTARZ | Zdzisław Modzelewski, doradca podatkowy, wspólnik praktyki podatkowej GWW

Nabywca może sprawdzić, czy jego kontrahent jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Jednak potwierdzenie tego faktu nie daje mu żadnej ochrony, co więcej nie jest ono wymagane przez przepisy. Pamiętajmy, że oszuści wyłudzający VAT w karuzelach podatkowych są zwykle zarejestrowani na VAT. Problem polega na tym, że nie odprowadzają podatku do urzędu. Szkoda, że Ministerstwo Finansów nie opracowało objaśnień dla przedsiębiorców. Powinny wprost wskazywać co należy zrobić, aby zminimalizować ryzyko zarzutów, iż nabywca nie dochował należytej staranności w weryfikacji swoich kontrahentów. Są one niezbędne, gdyż brak jest obecnie rozwiązań chroniących uczciwych podatników.

Artykuł ukazał się wraz z komentarzem w Rzeczpospolitej z dnia 7 kwietnia 2017 r., link.

Umowa sp. z o.o. powinna określać m.in. liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników. Dr Marcin Borkowski wyjaśnia, czy każda zmiana dotycząca liczby posiadanych udziałów musi być ujawniona w umowie spółki.

FELIETON | dr Marcin Borkowski, radca prawny, of counsel GWW

Do tej kwestii odniósł się Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku wydanym 14 maja 2015 r. (sygn. akt I ACa 229/15). Spór dotyczył podwyższenia kapitału zakładowego spółki o.o. Sąd zwrócił uwagę, że w związku z takim podwyższeniem nieaktualny stał się dotychczasowy zapis umowy spółki określający liczbę udziałów objętych przez wspólników w momencie jej zawiązania. Jednocześnie sąd podkreślił, że wymóg wskazania w umowie liczby i wartości nominalnej udziałów objętych przez poszczególnych wspólników dotyczy wyłącznie pierwotnej jej treści. Odmienny pogląd w tym zakresie pozostawałby w sprzeczności z uprawnieniem wspólników do zbywania udziałów. Byłby również sprzeczny z prawem do dokonywania zmian w strukturze wspólników za pomocą podwyższania kapitału zakładowego spółki. Oznaczałby bowiem, że każdorazowa zmiana wspólników, nawet taka, która nie ma wpływu na wysokość kapitału zakładowego, wywoływałaby konieczność zmiany umowy spółki. Takiego obowiązku nie sposób wywieść z przepisów prawa.

Obowiązki w zakresie ewidencjonowania zmian w strukturze wspólników i liczbie posiadanych przez nich udziałów wyczerpująco określają regulacje kodeksu spółek handlowych. Wynika z nich, że zarząd jest zobowiązany ujawnić zmianę liczby udziałów posiadanych przez wspólników w księdze udziałów. Do tej księgi należy wpisywać wszelkie zmiany dotyczące wspólników i przysługujących im udziałów. Po każdym wpisaniu zmiany zarząd powinien złożyć do KRS nową listę wspólników, w której podana jest liczba i wartość nominalna udziałów każdego z nich. Prowadzi to do wniosku, że umowa spółki może zawierać historyczne postanowienia dotyczące liczby udziałów objętych przy jej zawiązaniu. W celu zaś ustalenia aktualnej liczby udziałów posiadanych przez wspólników zawsze należy sprawdzać dane ujawnione w KRS.

Felieton ukazał się na łamach Dziennika Gazety Prawnej 4 kwietnia 2017 r. w cyklu Akademia Prawa Gospodarczego.