Nowa klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania w zakresie struktur hybrydowych.

Polski ustawodawca podjął się implementacji do polskiego systemu prawnego dyrektywy Rady (UE) 2017/952 z dnia 29 maja 2017 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2016/1164 w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich oraz dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych. Działania ustawodawcy mają na celu zwalczanie agresywnej optymalizacji podatkowej przez międzynarodowe korporacje, wynikającej z rozbieżności w kwalifikowaniu tzw. struktur hybrydowych

Zmiany w podatku dochodowym (CIT)

Przedstawiony przez Ministerstwo Finansów w dniu 23 sierpnia 2019 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o wymianie informacji z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw reguluje kwestie rozbieżności w kwalifikowaniu dla celów podatkowych podmiotów gospodarczych przez różne jurysdykcje, a także rozbieżności w zakresie ustalania przychodów i kosztów podatkowych takich podmiotów.

Przepisy mają eliminować sytuacje, w których w wyniku powyższych rozbieżności dochodzi do podwójnego zakwalifikowania danej wypłaty jako kosztu uzyskania przychodu lub zakwalifikowania jej jako kosztu po jednej stronie przy jednoczesnym braku zaliczenia jej do przychodów podatkowych z drugiej strony 

W przypadku zaistnienia powyższych przepisy mają umożliwiać administracji skarbowej wymuszenie korekt w rozliczeniach podatkowych, np. poprzez odmowę odliczenia płatności, nieuznanie za koszty podatkowe, brak możliwości wykorzystania straty albo nakazanie podatnikowi uwzględnienia należności w podstawie opodatkowania. 

Dodatkowym orężem walki z agresywną optymalizacją ma być nowa szczegółowa klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Zgodnie ze tą klauzulą, podatnik nie będzie miał prawa do uznania odpowiedniej proporcji kwoty dopłaty dokonanej przez wspólnika na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, jeżeli dopłata została dokonana głównie lub wyłącznie w celu uzyskania korzyści podatkowej lub bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Klauzula ma zapobiegać sytuacjom, w których np. następuje wniesienie dopłaty do spółki, która następnie przekazuje środki pochodzące z tej dopłaty kolejnym spółkom zależnym, gdzie każda kolejna spółka rozpoznaje odpowiednią proporcję dopłaty jako koszt.

Pozostałe zmiany

Projekt zakłada zmiany również w ustawie o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami. Projektowane przepisy przewidują nałożenie na Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) obowiązku przekazania informacji o schematach podatkowych transgranicznych państwom członkowskim Unii Europejskiej oraz w ograniczonym zakresie Komisji Europejskiej. 

Ponadto zakłada się wprowadzenie do Ordynacji podatkowej przepisów w zakresie nowego numeru zgłoszenia schematu podatkowego oraz zmian dotyczących potwierdzenia nadania numeru schematu podatkowego (NSP). Szef KAS będzie mógł wystąpić z roszczeniem o uzupełnienie lub wyjaśnienie treści zgłoszenia schematu zarówno przed jak i po nadaniu NSP, co ma z założenia usprawnić gromadzenie informacji oraz zapobiec powstawaniu rozbieżności między różnymi zgłoszeniami.

Kolejną zmianą o istotnym znaczeniu jest wprowadzenie obowiązku retroaktywnego przekazywania informacji o schematach podatkowych przez wspomagającego. Dotychczas, od pierwszego stycznia 2019 roku obowiązek ten spoczywał wyłącznie na tzw. promotorze lub podmiocie korzystającym. Po wprowadzeniu nowych przepisów obowiązek raportowania przez wspomagającego ma dotyczyć tych schematów podatkowych transgranicznych, które nie zostały zaraportowane przez właściwe podmioty (pomimo nałożonego nań obowiązku). 

Ponadto zaktualizowany ma zostać wykaz krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, co wiąże się z koniecznością ponownej weryfikacji ryzyka spełnienia przesłanki powstawania płatności na rzecz podmiotów zlokalizowanych w tych państwach, od dnia 25 czerwca 2018 roku. Obowiązek weryfikacji będzie spoczywał na współpromotorach, promotorach i korzystających. 

W końcu w myśl nowych przepisów konieczne będzie raportowanie transgranicznych schematów podatkowych ze wskazaniem wszystkich podmiotów powiązanych z korzystającym. O ile przepis ten nie ulegnie zmianie, może się to nieuchronnie wiązać z długim procesem weryfikacji transakcji.

Czego możemy się spodziewać po nowelizacji?

Omawiany projekt ustawy znajduje się w tej chwili na etapie konsultacji. Podatnikom pozostaje czekać na dalsze wiadomości związane z planowaną nowelizacją. Ogólny charakter projektu wskazuje jednak na istotne zwiększenie zakresu obowiązków ciążących na podatnikach w kontekście przekazywania informacji do urzędów, a także rozszerzenia ograniczeń związanych ze zwalczaniem struktur hybrydowych. Można zatem powiedzieć, że nowelizacja ma duży potencjał do uporządkowania kwestii nadużywania niedopasowań hybrydowych.