VAT: Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zbada czy można nakładać 20% sankcje na podatnika, który dobrowolnie złożył korektę

Pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na początku października tego roku skierował Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, rozpatrując sprawę spółki Grupa Warzywna (sygn. akt I SA/Wr 448/19). WSA zadał pytanie w przedmiocie art. 112b ust. 2 ustawy o VAT i jego zgodności z przepisami unijnej dyrektywy VAT oraz zasadą proporcjonalności.

Przewidziane w art. 112b ust. 2 ustawy o VAT zobowiązanie podatkowe w wysokości 20% nieuiszczonej należności odnosi się do sytuacji, gdy po zakończeniu kontroli podatkowej, podatnik złoży korektę deklaracji oraz ureguluje zaległy podatek VAT – w kwocie ustalonej przez organy podatkowe, bądź zwróci nienależną kwotę zwrotu.

Wskazać należy, że art. 112b ustawy o VAT daje możliwość „ukarania” podatnika mimo tego, że finalnie nie dochodzi do realnego uszczerbku w budżecie państwa bowiem Skarb Państwa odzyskuje należność wraz z odsetkami. Co stawia pod znakiem zapytania proporcjonalność sankcji do charakteru i wagi naruszenia.

Należy przypomnieć, że TS UE pochylił się już wcześniej nad tą kwestią polskich sankcji w VAT (w sprawie C-502/07, K-1 sp. z o.o.). TS UE uznał w 2009 roku, że prawo unijne nie stoi na przeszkodzie nakładaniu sankcji oraz, że sam błąd w deklaracji podatkowej jest wystarczający do nałożenia na podatnika dodatkowego zobowiązania podatkowego. Warto jednak zauważyć, że wyrok pojawił się przed kluczowymi wyrokami wskazującymi doktrynę dobrej wiary oraz zakazu wprowadzania systemu odpowiedzialności bez winy.​

Na stanowisko TS UE będziemy musieli jednak poczekać, być może nawet do końca 2020 r.