Spółka nie zawsze wnosi opłaty za użytkowanie wieczyste

Zdarza się, że akcje spółki nabywają gminy w zamian za wniesiony aport. Jest nim ustanowienie na rzecz spółki akcyjnej użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienie własności położonych na nim budynków. Dr Marcin Borkowski wyjaśnia, czy spółka musi wtedy wnosić roczne opłaty.

FELIETON | dr Marcin Borkowski, radca prawny, of counsel GWW

Użytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym. Z tego powodu nie jest wykluczone wniesienie użytkowania wieczystego przez właściciela gruntu jako aportu do spółki kapitałowej. Tak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 10 marca 2017 r. (sygn. akt III CSK 77/16). Właściciel gruntu ustanawia wtedy na rzecz spółki użytkowanie wieczyste i przenosi związaną z tym prawem własność budynków i innych urządzeń znajdujących się na gruncie. Wartość wniesionego aportu można obliczyć przez zsumowanie wartości budynku oraz wysokość opłat, jakie należy uiścić z tytułu użytkowania wieczystego. W sytuacji gdy właściciel w zamian za ustanowione na rzecz spółki prawo użytkowania wieczystego otrzymuje odpowiednią do wartości aportu liczbę akcji, to spółka nie jest zobowiązana do uiszczania opłat z tytułu użytkowania wieczystego. Ekwiwalentem opłat są bowiem akcje, które dają ich właścicielowi uprawnienie do wpływania na funkcjonowanie spółki.

Jednak spółka akcyjna może następnie zbyć przysługujące jej prawo użytkowania wieczystego. W okresie gdy spółka pozostaje użytkownikiem wieczystym, to nie jest zobowiązana do wnoszenia opłat. W zamian za zwolnienie z tego obowiązku – jak wspomniano – właściciel gruntu otrzymał jej akcje. Jeśli jednak spółka wyzbędzie się prawa użytkowania wieczystego, to jego nabywca nie powinien korzystać ze zwolnienia z obowiązku wnoszenia opłat.

Właściciel gruntu, ustanawiając użytkowanie wieczyste, zwolnił z wnoszenia opłat tylko tę spółkę, której akcje w zamian otrzymał. Zwolnienie z obowiązku wnoszenia opłat nie jest związane z nieruchomością. Jest odwrotnie – prawo użytkowania tej nieruchomości jest, co do zasady, związane z obowiązkiem wnoszenia opłat. Obowiązek ich uiszczania dotyczy więc prawa użytkowania wieczystego i przechodzi na kolejnych nabywców tego prawa.

Felieton ukazał się na łamach Dziennika Gazety Prawnej 12 września 2017 r. w cyklu Akademia Prawa Gospodarczego.