Przesłanka „powołania się” a stosowanie 20% stawki sankcyjnej na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych. Glosa do wyroku WSA z dnia 25 czerwca 2013 r., I SA/Gd 494/13

Stan faktyczny wyroku

Wyrok WSA w Gdańsku dotyczył sytuacji gdy podatnik w trakcie kontroli podatkowej powołuje się na zawartą przez siebie w przeszłości umowę pożyczki, od której nie odprowadził należnego podatku od czynności cywilnoprawnych, słowem nie rozliczył jej tak jak należy. Najczęściej takie sytuacje mają miejsce po „wykryciu” przez organy podatkowe ekstra przychodów, gdy podatnik chce wybronić się np. przed zarzutem posiadania nieujawnionych źródeł przychodów. Po powołaniu się przez podatnika naliczana jest stawka sankcyjna podatku w wysokości 20%. Dla porównania w postępowaniu dotyczącym nieujawnionych źródeł przychodów to 75% więc pokusa powołania się na umowę pożyczki jest całkiem spora. Niestety nie jest to takie proste bo organy zawsze szczegółowo badają okoliczności zawarcia pożyczki, jej spłaty, udzielenia jej na warunkach rynkowych, a nie w celu obejścia innych przepisów itd.

Niezgodność z Konstytucją? To nie problem dla aparatu skarbowego

Na marginesie warto dodać, że chociaż Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące nieujawnionych źródeł przychodów są niezgodne z Konstytucją, to odroczył utratę ich mocy do lutego 2016 r. To natomiast już wystarczający argument dla organów podatkowych do dalszego prowadzenia postępowań na podstawie przepisów w zasadzie niekonstytucyjnych, a nawet wszczynania nowych, co zostało poruszone przez Rzeczpospolitą.

Istotna definicja „powołania się podatnika”

Co bardzo ważne, jeżeli w czasie kontroli organ samodzielnie stwierdzi fakt zawarcia umowy pożyczki to nie może zastosować stawki sankcyjnej, ale standardową 2%. Dlatego tak ważne jest, żeby zarówno organy podatkowe jak i sądy rozstrzygające takie sprawy nie miały najmniejszych wątpliwości co do tego jak do takiego „powołania się” podatnika doszło.

W sprawie rozstrzyganej przez WSA w Gdańsku tak oczywiste to nie było, dlatego, żeby dowiedzieć się na co moim zdaniem WSA mógł zwrócić większą uwagę serdecznie zapraszam do lektury glosy w Przeglądzie Podatkowym lub Systemie Informacji Prawnej LEX.